Σύνδεση | Εγγραφή
Επιστροφή στην Αρχική Σελίδα του psinthos.net
Οι γιορτές των Χριστουγέννων στη Ψίνθο μεταπολεμικά
Οι γιορτές των Χριστουγέννων στη Ψίνθο μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου
Σ αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στην μεταπολεμική Ψίνθο (1946 και μετά), την εποχή δηλαδή μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου πολέμου και θα δούμε πως τη δύσκολη εκείνη εποχή εορτάζονταν τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά και τα Φώτα στη Ψίνθο.

Τα Χριστούγεννα

Λίγες μέρες πριν την παραμονή των Χριστουγέννων συνηθιζόταν όλα τα σπίτια του χωριού να καθαρίζονται και οι άνθρωποι έφτιαχναν καινούργια ρούχα για να φορέσουν στις γιορτές. Είτε τα έραβαν οι ίδιοι, είτε τα έδιναν στις μοδίστρες του χωριού - που τότε ήταν αρκετές - οι οποίες είχαν ραπτομηχανές στα σπίτια τους και τα έραβαν. Τα υφάσματα οι χωριανοί για τα νέα "καλά" τους ρούχα, φρόντισαν να τα αγοράζουν λίγες μέρες νωρίτερα από τις πλανόδιες εμπόρισσες και εμπόρους της εποχής που έρχονταν στα χωριά εκείνες τις μέρες με διάφορα μεταφορικά μέσα, ακόμα και στις καρότσες φορτηγών μιας και εκείνη την εποχή το Ι.Χ αυτοκίνητο δεν ήταν κάτι συνηθισμένο. Φρόντιζαν μάλιστα να έχουν "γιαρένηδες" στο κάθε χωριό και αν χρειαζόταν διέμεναν μέρες εκεί και πουλούσαν τα υφάσματα τους, έτσι και στη Ψίνθο. Αργότερα βέβαια τα υφάσματα προμηθεύονταν οι ίδιοι οι χωριανοί κυρίως από την πρωτεύουσα του νησιού Ρόδο.

Η αγορά υφασμάτων και η δημιουργία νέων ρούχων εκείνη την εποχή ήταν κάτι σπουδαίο ειδικά για τις γυναίκες και τα μικρά παιδιά που ανυπομονούσαν να φορέσουν τα νέα τους ρούχα στις 25 του Δεκέμβρη ! Ξακουστές μοδίστρες της εποχής στη Ψίνθο τότε ήταν μεταξύ άλλων η Μαρούλα Καρίκη, η Γεωργούλη Γεωργία και άλλες. Ορισμένες εξ αυτών διέθεταν μηχανές "Singer" που ήταν από τις καλές της εποχής. Αυτές φρόντιζαν να φτιάχνουν τα ρούχα για τους χωριανούς που τους έδιναν τα υφάσματα για να τους τα ετοιμάζουν 10 - 20 ημέρες πριν τα Χριστούγεννα.

Η πρώτη σημαντική μέρα ήταν η 24η Δεκεμβρίου η παραμονή των Χριστουγέννων. Δυο, τρεις μέρες πριν όλοι είχαν ετοιμάσει το γλύκισμα εκείνης της εποχής, τα λαδένα κουλουράκια. Το απόγευμα όλοι πήγαιναν στον εσπερινό της εκκλησίας. Το βράδυ παιδιά και αργότερα μεγαλύτεροι έλεγαν τραγουδιστά τα Κάλαντα των Χριστουγέννων πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι.

Την επόμενη μέρα ήταν Χριστούγεννα και όλοι φορούσαν τα καλά τους ή τα νέα τους ρούχα που πρόσφατα είχαν ράψει, για να πάνε στην εκκλησία νωρίς το πρωί, συνήθως από τις 05:00 έως τις 05:20 που διαρκούσε η λειτουργία. Εκεί οι περισσότεροι που τις μέρες πρίν έκαναν νηστεία, κοινωνούσαν. Μετά το πέρας της λειτουργίας όλοι γυρνούσαν στα σπίτια τους και προετοίμαζαν το "καλό" φαγητό της ημέρας. Αυτό ήταν σούπα από χοιρινό κρέας ή κοτόπουλο το πρωί και το μεσημέρι χοιρινές μπριζόλες ή άλλο κρέας με πατάτες. Σχεδόν κάθε χωριανός φρόντιζε να έχει ένα γουρουνάκι για τα Χριστούγεννα, είτε το εξέτρεφε, είτε αγόραζε το κρέας από άλλους χωριανούς που είχαν. Με αυτό το χοιρινό κρέας συνηθίζονταν παραδοσιακά να γίνονται και τα ντολμαδάκια της επόμενης μέρας δηλαδή της 26ης Δεκεμβρίου, ντολμάδες με χοιρινό κρέας και ρύζι ήταν το πιάτο της ημέρας ενώ το βράδυ γλέντια γίνονταν σε σπίτια του χωριού. Συνήθως διάλεγαν ένα, δυο σπίτια και εκεί μαζεύονταν όλοι όσοι ήθελαν να γλεντήσουν. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία χόρευαν, τραγουδούσαν και έπιναν κρασί ή ούζο ενώ οι πιο νέοι απλά έβλεπαν. Φυσικά η μουσική ήταν ζωντανή από τους αυτοδίδακτους οργανοπαίχτες του χωριού οι οποίοι όχι μόνο έπαιζαν μουσική για τους άλλους αλλά διασκέδαζαν και οι ίδιοι.

Η Πρωτοχρονιά

Στις 31 Δεκεμβρίου, παραμονή Πρωτοχρονιάς, το χωριό πήγαινε στον εσπερινό της εκκλησίας (γιόρταζαν οι Βασίληδες). Ο χρόνος το βράδυ - ξημερώματα της επόμενης ημέρας άλλαζε χωρίς πυροβολισμούς, πυροτεχνήματα, σαμπάνιες ή Βασιλόπιτα ! Όλα αυτά ήταν άγνωστα εκείνη την εποχή. Το μόνο που γινόταν το βράδυ ήταν τα Κάλαντα που τα τραγουδούσαν τα παιδιά, ενώ πιο αργά το βράδυ τα Κάλαντα τα έλεγαν οι μεγάλοι (ακόμα και ηλικιωμένοι) οι οποίοι γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι μες τη νύχτα και τραγουδούσαν. Μάλιστα υπήρχαν και ορισμένοι που ήταν "ξεχωριστοί" στο είδος (μεταξύ άλλων, Γιάννης Φωταράς, Βασίλης Καρίκης που έπαιζε και το Σαντούρι της εποχής και άλλοι), κάθε χρόνο έλεγαν τα Κάλαντα και οι νοικοκύρηδες τους περίμεναν στα σπίτια όπου τους κερνούσαν ο καθένας ότι είχε, άλλος λίγο κρασί, άλλος λίγα φρούτα κλπ. Εκείνοι παινούσαν μέσα στα Κάλαντα τους σπιτονοικοκύρηδες και τα μέλη της οικογένειας τους και δέχονταν τα κεράσματα ενώ αντάλλαζαν ευχές.

Την επόμενη μέρα, την πρώτη μέρα της νέας χρονιάς όλοι πήγαιναν στην πρωινή λειτουργία, στη εκκλησία όπου έδιναν τα χέρια και χαιρετιόντουσαν.

Τα Φώτα

Στις 5 Ιανουαρίου παραμονή των Φώτων το απόγευμα γινόταν στην εκκλησία εσπερινός όπου πάλι πήγαινε αρκετός κόσμος. Νωρίς το βράδυ τα παιδιά έψελναν τα Κάλαντα γυρνώντας τα σπίτια της Ψίνθου.

Την επόμενη μέρα 6 Ιανουαρίου γινόταν πρωινή λειτουργία με πολύ κόσμο. Στο τέλος όλοι πήγαιναν με τα πόδια στη περιοχή της "Βρύσης" κάτω από το σημερινό Δημοτικό Σχολείο της Ψίνθου όπου τότε υπήρχαν φυσικές πηγές και τρεχούμενο νερό και εκεί γινόταν ο Αγιασμός των Υδάτων παρουσία των χωριανών που βαστούσαν αναμμένα κεριά στα χέρια. Παράλληλα στο απέναντι βουνό οι νέοι άναβαν φωτιές με ξύλα και χόρτα όσο διαρκούσε ο Αγιασμός κάτω στη "Βρύση" ! Οι φωτιές αυτές ήταν ελεγχόμενες και έσβηναν μετά τη λήξη του Αγιασμού των Υδάτων.

Επίλογος

Όπως μπορεί να καταλάβει κανείς, τη δύσκολη αυτή μεταπολεμική εποχή, τις γιορτές των Χριστουγέννων στην Ψίνθο πράγματα που είναι αυτονόητα σήμερα όπως : Χριστουγεννιάτικο δέντρο, στολίδια, πυροτεχνήματα, μελομακάρονα, κουραμπιέδες, σαμπάνιες, παιχνίδια-δώρα κ.α ήταν παντελώς άγνωστα στους κατοίκους του χωριού. Ακόμα και το Χριστουγεννιάτικο Καραβάκι που θεωρείτε από πολλούς ως "πιο ελληνικό" σε σχέση με το Χριστουγενιάτικο Δέντρο που είναι ξενόφερτο έθιμο, εκείνη την εποχή, ακόμα και αυτό ήταν εντελώς άγνωστο !

Ο στολισμός δέντρων τα Χριστούγεννα στη Ψίνθο άρχισε να λαμβάνει χώρα (σταδιακά) 10 - 15 περίπου χρόνια αργότερα ενώ ήταν γύρω στη δεκαετία του 1960 που στην Ψίνθο πρωτακούστηκε το Χριστουγεννιάτικο Καραβάκι (προτάθηκε μάλιστα και σαν μια λύση ώστε να μην κόβει ο κόσμος δέντρα) ως έθιμο, αν και όντως σε άλλα μέρη της Ελλάδας υπήρχε αυτό σαν έθιμο για τα Χριστούγεννα αλλά κυρίως στις παραλιακές, νησιωτικές περιοχές. Η Ψίνθος αν και βρίσκεται σε νησί εκείνη την εποχή η ζωή των κατοίκων ήταν θα μπορούσε να πει κανείς ημιορεινή αν όχι ορεινή και αυτό αντικειμενικά λόγο των δυσκολιών της εποχής αλλά και της δυσκολίας στις μετακινήσεις.



Αναρτήθηκε απο : admin  στις  December 26, 2013
Κάντε ένα σχόλιο Διαβάστε όλα τα σχόλια Προσθέστε ένα σχόλιο & δείτε τα σχόλια των άλλων ( 0 )
→ Αναγνώστηκε 1868 φορές Μοιράσου αυτό το άρθρο με τους φίλους σου στο facebook ! Κάνε tweet το άρθρο στο twitter ! Μοιράσου αυτό το άρθρο στο google+ ! Καρφίτσωσε και μοιράσου αυτό το άρθρο στο Pinterest !

Psinthos.net - Ψινθογνωσία

Διαβάστε μοναδικά άρθρα από την ιστορία του χωριού

εδώ »