Ένα «έθιμο» της 28ης Οκτωβρίου που έσβησε με το χρόνο..
Μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και τη νίκη των Συμμάχων έναντι των φασιστικών και ναζιστικών δυνάμεων του Άξονα η Ρόδος βρίσκεται ελεύθερη απο τις κατοχικές Ιταλικές και Γερμανικές δυνάμεις αλλά υπο την κυριαρχία των Άγγλων που όμως δεν θα κρατήσει για πολύ αφού η Ρόδος και τα Δωδεκάνησα θα επανενωθούν με την μητέρα Ελλάδα. Η επίσημη τελετή ενσωμάτωσης της Ρόδου με την υπόλοιπη Ελλάδα έγινε στις 7 Μαρτίου του 1948.
Επιτέλους ο υπο αλλεπάλληλες κατοχές και ζυγούς Ροδιακός, Δωδεκανησιακός και πάντα Ελληνικός πληθυσμός κάνει το όνειρο του πραγματικότητα.
Ήδη απο το 1946-47 τα ροδιτόπουλα που πηγαίνουν στα σχολεία του νησιού πολλά εκ των οποίων στεγάζονται στις εκκλησίες όπως αυτό της Ψίνθου τιμούν με εορταστικές εκδηλώσεις το Ελληνικό Έπος της 28ης Οκτωβρίου του 1940, όταν στα βουνά της Βορείου Ηπείρου οι Έλληνες νίκησαν τους φασίστες Ιταλούς εισβολείς κάνοντας τη παγκόσμια κοινή γνώμη τότε να μείνει με το «στόμα ανοιχτό» για το «θαύμα» όπως έλεγαν των Ελλήνων.
Στη Ψίνθο εκείνα τα χρόνια, με πρωτοβουλία των δασκάλων του τότε Δημοτικού σχολείου - του οποίου τα μαθήματα γίνονταν μέσα στην σημερινή εκκλησία του χωριού - λάμβανε χώρα μια τέτοια γιορτή, τελετή μνήμης και τιμής για το «ΟΧΙ» !
Στη τιμητική αυτή γιορτή συμμετείχαν όλοι οι μαθητές του Δημοτικού σχολείου της Ψίνθου και τα παιδιά τότε συνήθιζαν να αποκαλούν τη γιορτή αυτή ως "Τα Φαναράκια" και αυτό γιατί τις απογευματινές ώρες ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου όλα τα παιδιά μαζεύονταν στη πλατεία του χωριού κρατώντας στα χέρια τους αυτοσχέδια φαναράκια, δηλαδή ξύλα στην κορυφή των οποίων είχαν στερεώσει μεταλλικά τενεκεδάκια, μέσα στα οποία έριχναν στάχτη και πετρέλαιο και άναβαν φωτιά !
Όλα τα παιδιά κρατούσαν στα χέρια, αυτούς τους αυτοσχέδιους «πυρσούς» της εποχής και ξεκινούσαν απ τη πλατεία του χωριού για να κάνουν τον γύρο της Ψίνθου με τα πόδια. Λίγο πριν ξεκινήσουν απ τη πλατεία, κάποια απ τα παιδιά έτρεχαν στο απέναντι βουνό, το «βουνό της βρύσης» όπως το αποκαλούσαν τότε - είναι το βουνό το οποίο βρίσκεται απέναντι απο το σημερινό Δημοτικό σχολείο της Ψίνθου - και στις παριφές του, αφού καθάριζαν λίγο απ τα ξερά χόρτα και τους θάμνους τη περιοχή έσκαβαν στο χώμα και σχημάτιζαν τη λέξη ΟΧΙ. Μέσα στους λάκκους έριχναν πάλι στάχτη και πετρέλαιο και άναβαν φωτιά, έτσι απο την πλατεία και το υπόλοιπο χωριό το θέαμα του φλεγόμενου ΟΧΙ εκείνη την εποχή ήταν εκπληκτικό! Τα υπόλοιπα παιδιά καθώς το ΟΧΙ στο βουνό έκαιγε, έκαναν τον γύρο του χωριού - καλύπτοντας τη μεγαλύτερη περιοχή αλλά δεν το γύριζαν όλο - και ξαναγύριζαν στην πλατεία όπου ακολουθούσαν παραδοσιακοί χοροί και τραγούδια, τα οποία φυσικά απολαμβάνανε ο κόσμος που μαζευόταν γύρω για να δεί.
Το μεταπολεμικό αυτό «έθιμο» αν μπορούμε να το αποκαλέσουμε έτσι, το οποίο θύμιζε στους Ροδίτες το έπος του 1940, συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια ώσπου με τον καιρό ατόνησε ( κάπου γύρω κοντά στη δεκαετία του 60' ) και τελικά σταμάτησε.
Όσοι κάτοικοι της Ψίνθου έζησαν ως παιδιά εκείνη την εποχή, κρατάνε τις ωραιότερες αναμνήσεις απο τα «Φαναράκια» της Ψίνθου που δεν υπάρχουν πια.
* Σημειώνουμε ότι την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου - εκτός της απογευματινής εορτής - γινόταν απ το σχολείο κανονικά, σύντομη γιορτή με ποιήματα που εκφωνούσαν οι μαθητές, όπως ακριβώς γίνεται και σήμερα.
Επιτέλους ο υπο αλλεπάλληλες κατοχές και ζυγούς Ροδιακός, Δωδεκανησιακός και πάντα Ελληνικός πληθυσμός κάνει το όνειρο του πραγματικότητα.
Ήδη απο το 1946-47 τα ροδιτόπουλα που πηγαίνουν στα σχολεία του νησιού πολλά εκ των οποίων στεγάζονται στις εκκλησίες όπως αυτό της Ψίνθου τιμούν με εορταστικές εκδηλώσεις το Ελληνικό Έπος της 28ης Οκτωβρίου του 1940, όταν στα βουνά της Βορείου Ηπείρου οι Έλληνες νίκησαν τους φασίστες Ιταλούς εισβολείς κάνοντας τη παγκόσμια κοινή γνώμη τότε να μείνει με το «στόμα ανοιχτό» για το «θαύμα» όπως έλεγαν των Ελλήνων.
Στη Ψίνθο εκείνα τα χρόνια, με πρωτοβουλία των δασκάλων του τότε Δημοτικού σχολείου - του οποίου τα μαθήματα γίνονταν μέσα στην σημερινή εκκλησία του χωριού - λάμβανε χώρα μια τέτοια γιορτή, τελετή μνήμης και τιμής για το «ΟΧΙ» !
Στη τιμητική αυτή γιορτή συμμετείχαν όλοι οι μαθητές του Δημοτικού σχολείου της Ψίνθου και τα παιδιά τότε συνήθιζαν να αποκαλούν τη γιορτή αυτή ως "Τα Φαναράκια" και αυτό γιατί τις απογευματινές ώρες ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου όλα τα παιδιά μαζεύονταν στη πλατεία του χωριού κρατώντας στα χέρια τους αυτοσχέδια φαναράκια, δηλαδή ξύλα στην κορυφή των οποίων είχαν στερεώσει μεταλλικά τενεκεδάκια, μέσα στα οποία έριχναν στάχτη και πετρέλαιο και άναβαν φωτιά !
Όλα τα παιδιά κρατούσαν στα χέρια, αυτούς τους αυτοσχέδιους «πυρσούς» της εποχής και ξεκινούσαν απ τη πλατεία του χωριού για να κάνουν τον γύρο της Ψίνθου με τα πόδια. Λίγο πριν ξεκινήσουν απ τη πλατεία, κάποια απ τα παιδιά έτρεχαν στο απέναντι βουνό, το «βουνό της βρύσης» όπως το αποκαλούσαν τότε - είναι το βουνό το οποίο βρίσκεται απέναντι απο το σημερινό Δημοτικό σχολείο της Ψίνθου - και στις παριφές του, αφού καθάριζαν λίγο απ τα ξερά χόρτα και τους θάμνους τη περιοχή έσκαβαν στο χώμα και σχημάτιζαν τη λέξη ΟΧΙ. Μέσα στους λάκκους έριχναν πάλι στάχτη και πετρέλαιο και άναβαν φωτιά, έτσι απο την πλατεία και το υπόλοιπο χωριό το θέαμα του φλεγόμενου ΟΧΙ εκείνη την εποχή ήταν εκπληκτικό! Τα υπόλοιπα παιδιά καθώς το ΟΧΙ στο βουνό έκαιγε, έκαναν τον γύρο του χωριού - καλύπτοντας τη μεγαλύτερη περιοχή αλλά δεν το γύριζαν όλο - και ξαναγύριζαν στην πλατεία όπου ακολουθούσαν παραδοσιακοί χοροί και τραγούδια, τα οποία φυσικά απολαμβάνανε ο κόσμος που μαζευόταν γύρω για να δεί.
Το μεταπολεμικό αυτό «έθιμο» αν μπορούμε να το αποκαλέσουμε έτσι, το οποίο θύμιζε στους Ροδίτες το έπος του 1940, συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια ώσπου με τον καιρό ατόνησε ( κάπου γύρω κοντά στη δεκαετία του 60' ) και τελικά σταμάτησε.
Όσοι κάτοικοι της Ψίνθου έζησαν ως παιδιά εκείνη την εποχή, κρατάνε τις ωραιότερες αναμνήσεις απο τα «Φαναράκια» της Ψίνθου που δεν υπάρχουν πια.
* Σημειώνουμε ότι την ημέρα της 28ης Οκτωβρίου - εκτός της απογευματινής εορτής - γινόταν απ το σχολείο κανονικά, σύντομη γιορτή με ποιήματα που εκφωνούσαν οι μαθητές, όπως ακριβώς γίνεται και σήμερα.
Αναρτήθηκε απο : admin στις October 09, 2012
