Ελίχρυσος ο πολύτιμος (Helichrysum stoechas) ή αμάραντος ή ή σεμπρεβίβα ή στα ψινθενά «τα κιτρινάκια», το κίτρινο αγριολούλουδο από το οποίο φτιάχνονται τα μαγιάτικα στεφάνια της Πρωτομαγιάς στην Ψίνθο καθώς και σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας.



Ελίχρυσος σχετικά με το φυτό

Ο ελίχρυσος είναι φυτό που έχει μαλακά βλαστάρια, πρόκειται για πόα ύψους μερικών εκατοστών με λογχοειδή μικρά γκριζοπράσινα φύλλα και μικρά κίτρινα άνθη σε ταξιανθίες. Η ανθοφορία και συγκομιδή των όμορφων άνθεων του γίνεται την άνοιξη ενώ σε πολλά μέρη της Ελλάδας κάθε πρωτομαγιά τα ευωδιαστά κίτρινα άνθη του συλλέγονται σχολαστικά από την εξοχή για να φτιαχτεί το μαγιάτικο στεφάνι.


Στο νησί μας και την Ψίνθο θα συναντήσουμε τον ελίχρυσο σε διάφορα σημεία της υπαίθρου όπως στα βουνά, τις θαμνώδεις ή ακόμα και πετρώδεις πλαγιές, στα χωράφια μέχρι ακόμα και σε παραθαλάσσια μέρη. Η ονομασία αμάραντος, έχει να κάνει με την ιδιότητα που έχουν τα άνθη όταν αποξηρανθούν καθώς διατηρούνται ίδια σε σχήμα και χρώμα γιαυτό άλλωστε ονομάζονται και αθάνατα. Τα κιτρινα άνθη έχουν χαρακτηριστική έντονη ωραία μυρωδιά που μένει στα χέρια για πολύ ώρα αν τα αγγίξουμε. Πιστεύεται ότι τα άνθη του ελίχρυσου φέρνουν καλή τύχη !



Ο ελίχρυσος και ο μύθος του Πάρη και της ωραίας Ελένης

Μάλιστα ο ελίχρυσος αναφέρεται και στον μύθο του Πάρη και της ωραίας Ελένης, καθώς όταν εκείνοι βρίσκονταν στον δρόμο για την Τροία σταμάτησαν στη νήσο των Κυθήρων για σπονδές στη Θεά Αφροδίτη. Εκεί κατά τον μύθο, η ωραία Ελένη ζήλεψε την Θεά και ζήτησε από τον Πάρη να της δηλώσει πως μόνο εκείνη ποθούσε. Εκείνος τότε της έδειξε τα όμορφα κίτρινα άνθη του ελίχρυσου και της είπε πως τα μαλλιά της έχουν το χρυσαφί του χρώμα, το σώμα της μοιάζει με τον μίσχο του, το δέρμα της είναι απαλό σαν τα πέταλα του και πως η ομορφιά της θα διατηρηθεί έτσι για πάντα.



Αναφορές του φυτού στην ιστορία

Από την αρχαιότητα ακόμα είναι γνωστό ότι το άρωμα των άνθεων και του ελαίου του ελίχρυσου καταπραΰνει το θυμό και βοηθά στην ευεξία.

Στην αρχαία Ελλάδα φτιάχνονταν στεφάνια τα οποία οι αρχαίοι Έλληνες εναπόθεταν προς τιμήν των Θεών στα αγάλματά τους. Τα καλύτερα στεφάνια θεωρούνταν εκείνα που ήταν φτιαγμένα από ελίχρυσο. Μάλιστα λέγεται ότι ακόμα και ο Αριστοτέλης διατηρούσε στον κήπου του το φυτό μεταξύ άλλων βοτάνων.

Υπάρχει και δημοτικό τραγούδι για το φυτό, «ο Αμάραντος».



Διάφορες χρήσεις του φυτού

Στην λαϊκή παραδοσιακή ιατρική ο ελίχρυσος χρησιμοποιούνταν κατά του άσθματος, της αρθρίτιδας, του πονοκεφάλου ακόμα και για τα σκουλήκια των εντέρων.

Ο ελίχρυσος χρησιμοποιείται ευρέως στην αρωματοθεραπεία. Διάφορα αρώματα και κρέμες περιέχουν ελίχρυσο. Σε πολλές χώρες του κόσμου παράγονται κάθε χρόνο μεγάλες ποσότητας αιθέριου ελαίου από ελίχρυσο. Στην Ελλάδα σήμερα το φυτό καλλιεργείται από αγρότες.

Ως αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται επάνω στο δέρμα καθώς δρα επουλωτικά και βοηθάει στην ανάπλαση. Αναπλάθει τα κύτταρα και τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Είναι ιδανικό λάδι για μασάζ για το ευαίσθητο και ερεθισμένο δέρμα ενώ βοηθάει στους πόνους των μυών. Συνιστάται για τη θεραπεία διάφορων δερματικών παθήσεων όπως εγκαύματα, ακμή, έρπης, πληγές και εκζέματα. Βοηθά στη λειτουργία του κυκλοφοριακού και ακόμα έχει αντικαταρροϊκές ιδιότητες.

Το φυτό φαίνεται να δρα και καρκινοκατασταλτικά λόγω των φαινολικών ενώσεων που περιέχει.

Τέλος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως φυσικό αντισκορωαποθητικό.